Drastískt að drepa allt líf í Grenlæk Garðar Örn Úlfarsson skrifar 19. janúar 2015 08:00 Góð uppeldis- og hrygningarsvæði á þurru í Grenlæk í maí 1998. Mynd/Guðni Guðbergsson Veiðimálastofnun mótmælir því áliti Orkustofnunar að Landgræðslan megi gera allt sem þurfi til að varna landbroti við Skaftá. „Landgræðslan fór fram á það við Orkustofnun að kanna hvort leyfi væru fyrir vatnaveitingum út á Eldhraun úr Skaftá,“ segir Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Orkustofnun hafi engin slík leyfi fundið. „Þeir klykktu svo út með að Landgræðslan mætti gera allt til að varna landbroti við Skaftá. En við vildum meina að þeir hefðu betur gáð að því hvort það væri leyfi fyrir þessum görðum,“ segir Sigurður og vísar þá til varnargarða sem hindra að vatn fari úr Skaftá út á Eldhraun. Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Eins og fram hefur komið í Fréttablaðinu hafa veiðiréttareigendur í Grenlæk stefnt ríkinu og Skaftárhreppi vegna minnkandi veiði sem þeir segja stafa af vatnsskorti á svæðinu vegna varnargarðanna. Þeir voru byggðir fyrst og fremst til að verja þjóðveginn um Eldhraun. Þá þornaði á vatnasvæðinu fyrir neðan og sett voru rör í garðana þannig að eitthvað af vatni nær út á hraunið. „Landgræðslan vill stoppa þetta rennsli af því að jökulvatnið ber með sér aur og kæfir mosa en bændur vilja fá vatn í lækina sína og um þetta hefur verið tekist í nær tuttugu eða þrjátíu ár,“ segir Sigurður sem kveður málið í raun ósköp einfalt. „Svo mikið vitum við í vatnalíffræði að vatnalíf – svo ég tali nú ekki um fisk – þarf vatn. Við horfðum á efri hlutann í Grenlæk þorna alveg upp vorið 1998. Þá fóru allir þeir seiðaárgangar sem voru í ánni. Það bjargaði því að við áttum eitthvað af fullorðnum fiski neðar í læknum sem gat hrygnt ári síðar,“ segir Sigurður. Hann telur að það hljóti að vera til lausn sem allir geta sætt sig við. „Ef þessu er bara lokað eins og Landgræðslan vill gera þá náttúrlega einfaldlega þorna þessir lækir og þá getum við gleymt þeim. Þá drepst allt og það finnst okkur dálítið drastísk aðgerð miðað við að þarna er gríðarleg sjóbirtingsveiði. Og Grenlækur er nú einu sinni á Náttúruminjaskrá út af lífríki og fuglalífi.“ Áfok sands á gróið land Horft frá suðurhlíð Kistufells til suðvesturs yfir sandi orpin svæði.Mynd/Landgræðslan Landgræðslan um landrof við Eldhraun „Á síðustu áratugum hafa orðið miklar breytingar á gróðurfari og jarðvegsrofi í Eldhrauni á Út-Síðu, hér eftir nefnt Eldhraun, sérstaklega út frá farvegi Skaftár, meðal annars við Árkvíslar þar sem þær renna niður í Brest, við Skálarál, Blöðku og á fleiri stöðum… …Þessar breytingar má fyrst og fremst rekja til aukins ágangs sands og jökulleirs frá Skaftá, bæði í sumarrennsli og vegna tíðra jökulhlaupa í Skaftá síðustu áratugi og einnig vegna vatnaveitinga út á Eldhraunið… …Stór svæði eru komin meira og minna á kaf í sand og leir, sérstaklega þar sem vatn flæðir yfir í Skaftárhlaupum og þegar mikið rennsli er síðsumars í Skaftá… …Ekkert bendir til að þessi þróun breytist því auk þess gífurlega magns af sandi og leir sem nú er á svæðinu þá bætist sífellt meira við með framburði Skaftár. Magn fokefna inni á hraununum eykst því eftir því sem Skaftá hleður meira undir sig og flæmist lengra inn á hraunin.“ Úr úttekt Landgræðslunnar 2012. Hlaup í Skaftá Skógrækt og landgræðsla Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Tveir prestar og tveir djáknar vígðir í Skálholti Lægð yfir landinu og snjókoma fyrir norðan Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Sjá meira
Veiðimálastofnun mótmælir því áliti Orkustofnunar að Landgræðslan megi gera allt sem þurfi til að varna landbroti við Skaftá. „Landgræðslan fór fram á það við Orkustofnun að kanna hvort leyfi væru fyrir vatnaveitingum út á Eldhraun úr Skaftá,“ segir Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Orkustofnun hafi engin slík leyfi fundið. „Þeir klykktu svo út með að Landgræðslan mætti gera allt til að varna landbroti við Skaftá. En við vildum meina að þeir hefðu betur gáð að því hvort það væri leyfi fyrir þessum görðum,“ segir Sigurður og vísar þá til varnargarða sem hindra að vatn fari úr Skaftá út á Eldhraun. Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Eins og fram hefur komið í Fréttablaðinu hafa veiðiréttareigendur í Grenlæk stefnt ríkinu og Skaftárhreppi vegna minnkandi veiði sem þeir segja stafa af vatnsskorti á svæðinu vegna varnargarðanna. Þeir voru byggðir fyrst og fremst til að verja þjóðveginn um Eldhraun. Þá þornaði á vatnasvæðinu fyrir neðan og sett voru rör í garðana þannig að eitthvað af vatni nær út á hraunið. „Landgræðslan vill stoppa þetta rennsli af því að jökulvatnið ber með sér aur og kæfir mosa en bændur vilja fá vatn í lækina sína og um þetta hefur verið tekist í nær tuttugu eða þrjátíu ár,“ segir Sigurður sem kveður málið í raun ósköp einfalt. „Svo mikið vitum við í vatnalíffræði að vatnalíf – svo ég tali nú ekki um fisk – þarf vatn. Við horfðum á efri hlutann í Grenlæk þorna alveg upp vorið 1998. Þá fóru allir þeir seiðaárgangar sem voru í ánni. Það bjargaði því að við áttum eitthvað af fullorðnum fiski neðar í læknum sem gat hrygnt ári síðar,“ segir Sigurður. Hann telur að það hljóti að vera til lausn sem allir geta sætt sig við. „Ef þessu er bara lokað eins og Landgræðslan vill gera þá náttúrlega einfaldlega þorna þessir lækir og þá getum við gleymt þeim. Þá drepst allt og það finnst okkur dálítið drastísk aðgerð miðað við að þarna er gríðarleg sjóbirtingsveiði. Og Grenlækur er nú einu sinni á Náttúruminjaskrá út af lífríki og fuglalífi.“ Áfok sands á gróið land Horft frá suðurhlíð Kistufells til suðvesturs yfir sandi orpin svæði.Mynd/Landgræðslan Landgræðslan um landrof við Eldhraun „Á síðustu áratugum hafa orðið miklar breytingar á gróðurfari og jarðvegsrofi í Eldhrauni á Út-Síðu, hér eftir nefnt Eldhraun, sérstaklega út frá farvegi Skaftár, meðal annars við Árkvíslar þar sem þær renna niður í Brest, við Skálarál, Blöðku og á fleiri stöðum… …Þessar breytingar má fyrst og fremst rekja til aukins ágangs sands og jökulleirs frá Skaftá, bæði í sumarrennsli og vegna tíðra jökulhlaupa í Skaftá síðustu áratugi og einnig vegna vatnaveitinga út á Eldhraunið… …Stór svæði eru komin meira og minna á kaf í sand og leir, sérstaklega þar sem vatn flæðir yfir í Skaftárhlaupum og þegar mikið rennsli er síðsumars í Skaftá… …Ekkert bendir til að þessi þróun breytist því auk þess gífurlega magns af sandi og leir sem nú er á svæðinu þá bætist sífellt meira við með framburði Skaftár. Magn fokefna inni á hraununum eykst því eftir því sem Skaftá hleður meira undir sig og flæmist lengra inn á hraunin.“ Úr úttekt Landgræðslunnar 2012.
Hlaup í Skaftá Skógrækt og landgræðsla Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Tveir prestar og tveir djáknar vígðir í Skálholti Lægð yfir landinu og snjókoma fyrir norðan Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Sjá meira