Enn ein skýrslan!!! Vantar okkur virkilega enn eina skýrsluna? Þórir Garðarsson skrifar 2. júlí 2019 10:10 Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Þórir Garðarsson Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun