Sundabraut fái forgang Ólafur Ísleifsson skrifar 27. júní 2021 09:02 Teppurnar í umferðinni má rekja til ákvarðana stjórnvalda. Síðustu tíu árin hefur ríkt stöðvun á framkvæmdum í samgöngumálum á höfuðborgarsvæðinu. Þetta má rekja til samkomulags sem gert var á sínum tíma um að veita engu fé til framkvæmda í Reykjavík heldur auka fé til almenningssamgangna í viðleitni til að auka hlutdeild þeirra í ferðum innan höfuðborgarsvæðisins. Fyrir liggur að á grundvelli samnings um tíu ára tilraunaverkefni í ofangreindu skyni hafi ríkissjóður frá árinu 2012 styrkt Strætó bs. um nálægt 900 milljónum króna á ári. Milljarðar í súginn Árangurinn af 9-10 milljarða fjáraustri í Strætó og tilheyrandi stöðvun á framkvæmdum liggur fyrir. Árangurinn er minni en enginn. Hlutfall ferða með Strætó hefur haldist fast í 4%. Langvinn stöðvun á framkvæmdum birtist í umferðarteppum, tíma sem fer til spillis, sóun á eldsneyti og aukinni mengun. Brotist úr herkvínni gegn greiðslu lausnargjalds Með samkomulagi ríkisins og sveitarfélaganna sex á höfuðborgarsvæðinu, Samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins, frá september 2019 tókst að brjótast úr viðjum framkvæmdastoppsins og leggja drög að framkvæmdum í samgöngumálum næstu 15 árin. Margt ágætt er að finna í framkvæmdaáætlun samkomulagsins en sá galli er á gjöf Njarðar að um leið og borgarlínan fær þar þungt vægi er Sundabraut ekki talin upp á framkvæmdalistanum. Borgarlínan reyndist lausnargjaldið til að binda endi á tíu ára stöðvun í samgönguframkvæmdum. Ennþá fleiri milljarðar í súginn, nú mældir í tugum Stofnað hefur verið félag Betri samgöngur ohf. sem annast á framkvæmdir. Félagið starfar á ábyrgð Sjálfstæðisflokksins sem líka tekur ábyrgð á að verja úr ríkissjóði 50 milljörðum í borgarlínu, kosningamál vinstri flokka í borgarstjórn Reykjavíkur, og láta Keldnaland og e.t.v. hluta af söluandvirði Íslandsbanka fylgja með. Fyrir liggja tillögur hópsins Áhugafólks um samgöngur fyrir alla (ÁS) um létta útgáfu til að bæta almenningssamgöngur. ÁS sem hefur umferðarverkfræðinga og aðra kunnáttumenn innan sinna raða leggur til að sérakreinar verði hægra megin við akbrautir á þeim köflum þar sem eru langar biðraðir bíla á álagstímum. Kostnaður er metinn 20 milljarða króna borið saman við a.m.k. 100 milljarða króna kostnað við borgarlínu. Breytt forgangsröðin í samgöngusáttmálanum Tillögur áhugahópsins ÁS ber að skoða gaumgæfilega. Óverjandi væri að kasta 80 milljörðum króna á glæ en það er hinn áætlaði munur á kostnaði við borgarlínu og léttri útgáfu áhugahópsins. Þessi nýju viðhorf kalla á endurskoðun á samgöngusáttmálanum. Meginatriðið í því efni er að hverfa frá hinni fokdýru hugmynd um borgarlínu fyrir mun ódýrari útgáfu og setja Sundabraut í forgang með þeim krafti sem hæfir því verkefni. Þórarinn Hjaltason umferðarverkfræðingur rökstyður með vísan til umferðarlíkans í grein í Morgunblaðinu 24. júní sl. að borgarlína muni aðeins draga úr bílaumferð fram til 2034 um 2%. Þetta segir Þórarinn vera innan skekkjumarka í spánni. Hið nýja samgöngulíkan spáir ekki aðeins fyrir um fjölda ferða með einkabílum á höfuðborgarsvæðinu heldur einnig fjölda ferða með almenningsvögnum og á reiðhjólum. Líkanið var kynnt af hálfu Mannvits og Cowi í september 2020 þar sem gerð var grein fyrir hinu nýja samgöngulíkani og umferðarspá fyrir árin 2019 og fram til 2034. Tölur líkansins um aðeins 2% minnkun í bílaumferð eru sláandi í ljósi þeirra geipifjárhæða sem stjórnvöld áforma að leggja til borgarlínu og Keldnalandið að auki. Allt þetta fé til að ná bílaumferð niður um 2%? Glórulaust kynni einhver að segja. Þetta kallar á breytta forgangsröðun í samgöngusáttmálanum frá 2019. Ávinningur af Sundabraut Ástæða er til að vekja athygli á greinum ýmissa mætra sérfræðinga, þar á meðal Bjarna Gunnarssonar umferðarverkfræðings um tæknilega útfærslu Sundabrautar sem hann hefur ritað í Morgunblaðið á undanförnum árum, síðast 12. júní sl. Sundabrautin er stórt samgöngumál fyrir Reykjavík og höfuðborgarsvæðið. Fullgerð verður hún samgöngubót fyrir allt landið. Ljóst er að Sundabrautin greiðir leið milli höfuðborgarsvæðisins og Vestur- og Norðurlands. Hún styttir leiðina á Kjalarnes sem samþykkti sameiningu við Reykjavík með áskilnaði um Sundabraut. Hún dregur úr álagi á Ártúnsbrekku og kemur þannig til góða íbúum í Grafarvogi og Grafarholti sem nú verða harkalega fyrir áhrifum framkvæmdastoppsins. Allt mælir með framkvæmdum við Sundabraut sem dregist hafa of lengi. Kostir við framkvæmd Sundabrautar Bjarni Gunnarsson umferðarverkfræðingur lýsir því að tillaga hans um botngöng til að þvera Kleppsvík hafi verið afgreidd í mikilvægri skýrslu með þeim ókostum að „óvissa fylgir því að engin reynsla er af gerð botnganga hér á landi og kostnaðaráætlanir því ótryggar“. Þessi rök telur Bjarni haldlaus. Hábrúin sem nýlega var kynnt gæti jafnvel reynst erfið í rekstri við íslenskar veðuraðstæður og bætir ekki úr skák að telja hana geta verið borgartákn eins og þekkt er frá San Fransico og Sidney í Ástralíu. Fjöldi kunnáttumanna leggur mikið á sig til að leggja gott til samgöngumála á höfuðborgarsvæðinu. Opinbera hlutafélaginu Betri samgöngur ohf. er skylt að leggja við hlustir og meta þá kosti sem bent er á. Nýlegt dæmi í grein í Morgunblaðinu af hálfu forráðamanns félagsins um hrokafulla afgreiðslu á tillögum áhugahópsins ÁS er ekki boðleg. Fjármálaráðherra stendur ábyrgur fyrir framlögum úr ríkissjóði til framkvæmda í samgöngumálum sem félagið á að hafa umsjón með. Fjárhagsleg ábyrgð kallar á breytta forgangsröðun Undan ábyrgð sinni geta þessar aðila ekki vikið sér. Íbúar á höfuðborgarsvæðinu eiga kröfu á að forgangsröðun verkefna sé í samræmi við þarfir þeirra og að gætt sé fjárhagslegra hagsmuna í hvívetna. Hverfa þarf frá hinni fokdýru borgarlínu með því að taka 80 milljarða króna ódýrari útgáfu sem býðst samkvæmt ábendingum ÁS og um leið að setja hina arðsömu Sundabraut í forgang í samgöngusáttmálanum. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Ísleifsson Sundabraut Samgöngur Skoðun: Kosningar 2021 Miðflokkurinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Ráðherra Kári Stefánsson Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Sjá meira
Teppurnar í umferðinni má rekja til ákvarðana stjórnvalda. Síðustu tíu árin hefur ríkt stöðvun á framkvæmdum í samgöngumálum á höfuðborgarsvæðinu. Þetta má rekja til samkomulags sem gert var á sínum tíma um að veita engu fé til framkvæmda í Reykjavík heldur auka fé til almenningssamgangna í viðleitni til að auka hlutdeild þeirra í ferðum innan höfuðborgarsvæðisins. Fyrir liggur að á grundvelli samnings um tíu ára tilraunaverkefni í ofangreindu skyni hafi ríkissjóður frá árinu 2012 styrkt Strætó bs. um nálægt 900 milljónum króna á ári. Milljarðar í súginn Árangurinn af 9-10 milljarða fjáraustri í Strætó og tilheyrandi stöðvun á framkvæmdum liggur fyrir. Árangurinn er minni en enginn. Hlutfall ferða með Strætó hefur haldist fast í 4%. Langvinn stöðvun á framkvæmdum birtist í umferðarteppum, tíma sem fer til spillis, sóun á eldsneyti og aukinni mengun. Brotist úr herkvínni gegn greiðslu lausnargjalds Með samkomulagi ríkisins og sveitarfélaganna sex á höfuðborgarsvæðinu, Samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins, frá september 2019 tókst að brjótast úr viðjum framkvæmdastoppsins og leggja drög að framkvæmdum í samgöngumálum næstu 15 árin. Margt ágætt er að finna í framkvæmdaáætlun samkomulagsins en sá galli er á gjöf Njarðar að um leið og borgarlínan fær þar þungt vægi er Sundabraut ekki talin upp á framkvæmdalistanum. Borgarlínan reyndist lausnargjaldið til að binda endi á tíu ára stöðvun í samgönguframkvæmdum. Ennþá fleiri milljarðar í súginn, nú mældir í tugum Stofnað hefur verið félag Betri samgöngur ohf. sem annast á framkvæmdir. Félagið starfar á ábyrgð Sjálfstæðisflokksins sem líka tekur ábyrgð á að verja úr ríkissjóði 50 milljörðum í borgarlínu, kosningamál vinstri flokka í borgarstjórn Reykjavíkur, og láta Keldnaland og e.t.v. hluta af söluandvirði Íslandsbanka fylgja með. Fyrir liggja tillögur hópsins Áhugafólks um samgöngur fyrir alla (ÁS) um létta útgáfu til að bæta almenningssamgöngur. ÁS sem hefur umferðarverkfræðinga og aðra kunnáttumenn innan sinna raða leggur til að sérakreinar verði hægra megin við akbrautir á þeim köflum þar sem eru langar biðraðir bíla á álagstímum. Kostnaður er metinn 20 milljarða króna borið saman við a.m.k. 100 milljarða króna kostnað við borgarlínu. Breytt forgangsröðin í samgöngusáttmálanum Tillögur áhugahópsins ÁS ber að skoða gaumgæfilega. Óverjandi væri að kasta 80 milljörðum króna á glæ en það er hinn áætlaði munur á kostnaði við borgarlínu og léttri útgáfu áhugahópsins. Þessi nýju viðhorf kalla á endurskoðun á samgöngusáttmálanum. Meginatriðið í því efni er að hverfa frá hinni fokdýru hugmynd um borgarlínu fyrir mun ódýrari útgáfu og setja Sundabraut í forgang með þeim krafti sem hæfir því verkefni. Þórarinn Hjaltason umferðarverkfræðingur rökstyður með vísan til umferðarlíkans í grein í Morgunblaðinu 24. júní sl. að borgarlína muni aðeins draga úr bílaumferð fram til 2034 um 2%. Þetta segir Þórarinn vera innan skekkjumarka í spánni. Hið nýja samgöngulíkan spáir ekki aðeins fyrir um fjölda ferða með einkabílum á höfuðborgarsvæðinu heldur einnig fjölda ferða með almenningsvögnum og á reiðhjólum. Líkanið var kynnt af hálfu Mannvits og Cowi í september 2020 þar sem gerð var grein fyrir hinu nýja samgöngulíkani og umferðarspá fyrir árin 2019 og fram til 2034. Tölur líkansins um aðeins 2% minnkun í bílaumferð eru sláandi í ljósi þeirra geipifjárhæða sem stjórnvöld áforma að leggja til borgarlínu og Keldnalandið að auki. Allt þetta fé til að ná bílaumferð niður um 2%? Glórulaust kynni einhver að segja. Þetta kallar á breytta forgangsröðun í samgöngusáttmálanum frá 2019. Ávinningur af Sundabraut Ástæða er til að vekja athygli á greinum ýmissa mætra sérfræðinga, þar á meðal Bjarna Gunnarssonar umferðarverkfræðings um tæknilega útfærslu Sundabrautar sem hann hefur ritað í Morgunblaðið á undanförnum árum, síðast 12. júní sl. Sundabrautin er stórt samgöngumál fyrir Reykjavík og höfuðborgarsvæðið. Fullgerð verður hún samgöngubót fyrir allt landið. Ljóst er að Sundabrautin greiðir leið milli höfuðborgarsvæðisins og Vestur- og Norðurlands. Hún styttir leiðina á Kjalarnes sem samþykkti sameiningu við Reykjavík með áskilnaði um Sundabraut. Hún dregur úr álagi á Ártúnsbrekku og kemur þannig til góða íbúum í Grafarvogi og Grafarholti sem nú verða harkalega fyrir áhrifum framkvæmdastoppsins. Allt mælir með framkvæmdum við Sundabraut sem dregist hafa of lengi. Kostir við framkvæmd Sundabrautar Bjarni Gunnarsson umferðarverkfræðingur lýsir því að tillaga hans um botngöng til að þvera Kleppsvík hafi verið afgreidd í mikilvægri skýrslu með þeim ókostum að „óvissa fylgir því að engin reynsla er af gerð botnganga hér á landi og kostnaðaráætlanir því ótryggar“. Þessi rök telur Bjarni haldlaus. Hábrúin sem nýlega var kynnt gæti jafnvel reynst erfið í rekstri við íslenskar veðuraðstæður og bætir ekki úr skák að telja hana geta verið borgartákn eins og þekkt er frá San Fransico og Sidney í Ástralíu. Fjöldi kunnáttumanna leggur mikið á sig til að leggja gott til samgöngumála á höfuðborgarsvæðinu. Opinbera hlutafélaginu Betri samgöngur ohf. er skylt að leggja við hlustir og meta þá kosti sem bent er á. Nýlegt dæmi í grein í Morgunblaðinu af hálfu forráðamanns félagsins um hrokafulla afgreiðslu á tillögum áhugahópsins ÁS er ekki boðleg. Fjármálaráðherra stendur ábyrgur fyrir framlögum úr ríkissjóði til framkvæmda í samgöngumálum sem félagið á að hafa umsjón með. Fjárhagsleg ábyrgð kallar á breytta forgangsröðun Undan ábyrgð sinni geta þessar aðila ekki vikið sér. Íbúar á höfuðborgarsvæðinu eiga kröfu á að forgangsröðun verkefna sé í samræmi við þarfir þeirra og að gætt sé fjárhagslegra hagsmuna í hvívetna. Hverfa þarf frá hinni fokdýru borgarlínu með því að taka 80 milljarða króna ódýrari útgáfu sem býðst samkvæmt ábendingum ÁS og um leið að setja hina arðsömu Sundabraut í forgang í samgöngusáttmálanum. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins.
Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson Skoðun
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson Skoðun