Að minnka kolefnisspor íslensks atvinnulífs Sara Pálsdóttir skrifar 5. september 2023 14:01 Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landsbankinn Loftslagsmál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Fylgishrun Höllu Hrundar staðfest Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun „Hlutdrægni” Ríkisútvarpsins og „hnignun” íslenskunnar Magnús Lyngdal Magnússon Skoðun Búum til börn Ingibjörg Isaksen Skoðun Hún Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Á Bessastöðum? Ingunn Ásdísardóttir Skoðun Sósíalismi sem trúarbrögð Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun Til hamingju, Kópavogur! Ásdís Kristjánsdóttir Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Skoðun Skoðun „Hlutdrægni” Ríkisútvarpsins og „hnignun” íslenskunnar Magnús Lyngdal Magnússon skrifar Skoðun Fylgishrun Höllu Hrundar staðfest Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hún Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sósíalismi sem trúarbrögð Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Á Bessastöðum? Ingunn Ásdísardóttir skrifar Skoðun Til hamingju, Kópavogur! Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Búum til börn Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Ákall um aðgerðir í mansalsmálum Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Holan í kerfinu Jóhann Friðrik Friðriksson skrifar Skoðun Í dag er alþjóðlegi Lupusdagurinn Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Skálkaskjól Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Fimm ástæður fyrir því að Ísland á að taka á móti fólki á flótta Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Fá allir sama orlof? Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins mun ekki samþykkja að hækka leigu hjá Félagsbústöðum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Almenningur á betra skilið en kastljós án upplýsingar Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Kosningar og kíghósti Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Grafa skoðanakannanir undan lýðræðinu? Guðlaugur Bragason skrifar Skoðun Hugmyndin sú sama í grunninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stutt við barnafjölskyldur Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Er maðurinn í útrýmingarhættu? Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir skrifar Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Athugasemdir við grein um samgöngumál Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Riðulaust Ísland! Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrír dæmigerðir dagar skemmtiferðaskipafarþega í júlí Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Sjá meira
Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum.
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun
Skoðun Fimm ástæður fyrir því að Ísland á að taka á móti fólki á flótta Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Flokkur fólksins mun ekki samþykkja að hækka leigu hjá Félagsbústöðum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar
Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar
Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar
Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun