Leikjavæðing læsis: Hvernig við getum snúið við blaðinu með virkri foreldraþátttöku og tækninýjungum í lestrarkennslu Guðmundur Björnsson skrifar 6. desember 2023 13:00 Nýlegar niðurstöður úr PISA könnuninni undirstrika mikilvægi þess að endurskoða nálgun okkar á menntun barna á Íslandi. Kennarar eru hornsteinn menntunar. Við þurfum að gera þeim kleift að efla sig í faglegri þróun til að tryggja að þeir séu vel í stakk búnir til að beita bestu fræðsluaðferðum og takast á við síbreytilelgar tækninýjungar. Því við þurfum að setja í forgang námsaðferðir sem byggja á gagnrýnni hugsun, lausn vandamála og sköpunargáfu með tæknilausnir á lofti, til að undirbúa börnin okkar sem best út í lífið. En þrátt fyrir að við eigum frábæra kennara, þá þarf einnig að horfa til ábyrgðar foreldra í menntun barna sinna. Hættum að líta allar áttir eftir sökudólgum og einhendum okkur í að laga þetta. Hér á eftir er bent á nokkrar leiðir til bóta. Foreldraþátttaka og stuðningur við foreldra: Grundvöllur bættrar menntunar Sjálfskoðun foreldra: Það er ekki skólans eins að ala upp börnin okkar og mennta. Foreldrar þurfa nú virkilega að íhuga eigið hlutverk í menntun barna sinna. Spurningar eins og „Er ég að lesa nóg fyrir barnið mitt?", „Sit ég með barninu mínu þegar það er að æfa heimalestur“ og „Hversu oft förum við á bókasafnið saman?", eru mikilvægar í þessu samhengi. Hættum að fela okkur á bak við lélegar afsakanir um tímaskort. Hann er nægur, þetta er einungis spurning um tímastjórnun og forgangsröðun. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum. Punktur! Dregið úr tæknitruflunum: Í stafrænum heimi er nauðsynlegt fyrir foreldra að setja tækin til hliðar og veita börnum sínum fulla athygli, sérstaklega við heimanám og lestrartíma. Einnig til að sýna börnunum gott fordæmi, að lífið er ekki í símanum. Fræðsluátak , námskeið fyrir foreldra og aukin samvinna við skóla: Auka þarf fræðslu fyrir foreldra um mikilvægi lesturs og hvernig hægt er að hvetja börnin til að lesa. Vinnustofur og námskeið geta hjálpað foreldrum í að vera virkari þátttakendur í lestrarnámi barna sinna, barnauppeldi og tímastjórnun. Leita þarf leiða fyrir foreldra til að vinna enn nánar með skólum, til að skapa samræmt námsumhverfi heima og í skóla. Uppbygging samfélagsnets fyrir foreldra: Stofna ætti foreldraráðgjöf og stuðningshópa þar sem foreldrar geta fengið ráðgjöf og deilt reynslu og aðferðum um hvernig best sé að hvetja börn til lesturs. Sérstaklega er þetta mikilvægt fyrir foreldra með annað móðurmál en íslensku. Leikjavæðing og tækninýjungar í lestrarkennslu Leikjavæðum lestur: Í stað þess að líta á lestur sem skyldu, breytum við honum í leik og áskorun. Með því að leikjavæða lestur og gera hann að spennandi athöfn, hvetjum við börn til að taka þátt af áhuga. Umbunarkerfi: Innleiðum kerfi sem umbunar öllum börnum fyrir lestur. Þetta getur verið í formi stafrænna merkja eða verðlauna sem þau safna fyrir lestur bóka, þátttöku í lestraráskorunum eða árangur í skilningsprófum. Samstarf við unga frumkvöðla: Hvetjum unga frumkvöðla til að taka þátt í þróun lestrarappa. Þetta getur verið með samstarfi við háskóla, hugbúnaðarfyrirtæki eða í gegnum samkeppnir og viðburði um appaþróun. Þróun lestarappa: Búum til spennandi lestraröpp/leiki sem keppa við vinsældir leikja eins og Fortnite og FIFA. Já, setjum markið hátt! Þessi öpp gætu innihaldið gagnvirka söguþræði, leiki og verkefni sem hvetja til lesturs og skilnings. Auk um útgáfa á rafrænum barnabókum: Þrýsta á að hið opinbera styðji við útgáfu skemmtilegra og fræðandi barnabóka í rafrænu formi. Við eigum frábæra barnabókahöfunda, setjum þá á launaskrá hjá hinu opinbera! Í rafrænu formi væri einnig auðveldara að bæta við skýringum á erfiðum og flóknum orðum og jafnvel mætti setja inn erlendar þýðingar, svo börn með annað móðurmál ættu auðveldara með skilning. Umhugsunarvert væri jafnvel að bjóða upp á ókeypis barnabækur fyrir grunnskólabörn til að stuðla að jafnrétti í aðgengi að lesefni. Langtímabætur fyrir íslenskt samfélag Með þessum heildstæðu aðgerðum munum við án efa sjá árangur í bættum lesskilningi og auknum áhuga á lestri meðal íslenskra barna. Foreldraþátttakan, samhliða tækninýjungum í lestrarkennslu, mun stuðla að fróðara og læsara samfélagi. Þetta mun ekki aðeins leiða til betri árangurs í lestri, heldur einnig aukinni þátttöku og ábyrgð foreldra í menntun barna sinna, sem er grundvallaratriði í því að byggja upp sterkt menntakerfi fyrir framtíðar kynslóðir á Íslandi. Höfundur er háskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Grunnskólar PISA-könnun Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir Skoðun Halldór 18.05.2024 Halldór Í hjarta sínu græn, en varla í reynd Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Skoðun Skoðun Tímabær orð Unnar Arndísardóttur um afstæði barneigna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í hjarta sínu græn, en varla í reynd Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason skrifar Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir skrifar Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir skrifar Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Sjá meira
Nýlegar niðurstöður úr PISA könnuninni undirstrika mikilvægi þess að endurskoða nálgun okkar á menntun barna á Íslandi. Kennarar eru hornsteinn menntunar. Við þurfum að gera þeim kleift að efla sig í faglegri þróun til að tryggja að þeir séu vel í stakk búnir til að beita bestu fræðsluaðferðum og takast á við síbreytilelgar tækninýjungar. Því við þurfum að setja í forgang námsaðferðir sem byggja á gagnrýnni hugsun, lausn vandamála og sköpunargáfu með tæknilausnir á lofti, til að undirbúa börnin okkar sem best út í lífið. En þrátt fyrir að við eigum frábæra kennara, þá þarf einnig að horfa til ábyrgðar foreldra í menntun barna sinna. Hættum að líta allar áttir eftir sökudólgum og einhendum okkur í að laga þetta. Hér á eftir er bent á nokkrar leiðir til bóta. Foreldraþátttaka og stuðningur við foreldra: Grundvöllur bættrar menntunar Sjálfskoðun foreldra: Það er ekki skólans eins að ala upp börnin okkar og mennta. Foreldrar þurfa nú virkilega að íhuga eigið hlutverk í menntun barna sinna. Spurningar eins og „Er ég að lesa nóg fyrir barnið mitt?", „Sit ég með barninu mínu þegar það er að æfa heimalestur“ og „Hversu oft förum við á bókasafnið saman?", eru mikilvægar í þessu samhengi. Hættum að fela okkur á bak við lélegar afsakanir um tímaskort. Hann er nægur, þetta er einungis spurning um tímastjórnun og forgangsröðun. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum. Punktur! Dregið úr tæknitruflunum: Í stafrænum heimi er nauðsynlegt fyrir foreldra að setja tækin til hliðar og veita börnum sínum fulla athygli, sérstaklega við heimanám og lestrartíma. Einnig til að sýna börnunum gott fordæmi, að lífið er ekki í símanum. Fræðsluátak , námskeið fyrir foreldra og aukin samvinna við skóla: Auka þarf fræðslu fyrir foreldra um mikilvægi lesturs og hvernig hægt er að hvetja börnin til að lesa. Vinnustofur og námskeið geta hjálpað foreldrum í að vera virkari þátttakendur í lestrarnámi barna sinna, barnauppeldi og tímastjórnun. Leita þarf leiða fyrir foreldra til að vinna enn nánar með skólum, til að skapa samræmt námsumhverfi heima og í skóla. Uppbygging samfélagsnets fyrir foreldra: Stofna ætti foreldraráðgjöf og stuðningshópa þar sem foreldrar geta fengið ráðgjöf og deilt reynslu og aðferðum um hvernig best sé að hvetja börn til lesturs. Sérstaklega er þetta mikilvægt fyrir foreldra með annað móðurmál en íslensku. Leikjavæðing og tækninýjungar í lestrarkennslu Leikjavæðum lestur: Í stað þess að líta á lestur sem skyldu, breytum við honum í leik og áskorun. Með því að leikjavæða lestur og gera hann að spennandi athöfn, hvetjum við börn til að taka þátt af áhuga. Umbunarkerfi: Innleiðum kerfi sem umbunar öllum börnum fyrir lestur. Þetta getur verið í formi stafrænna merkja eða verðlauna sem þau safna fyrir lestur bóka, þátttöku í lestraráskorunum eða árangur í skilningsprófum. Samstarf við unga frumkvöðla: Hvetjum unga frumkvöðla til að taka þátt í þróun lestrarappa. Þetta getur verið með samstarfi við háskóla, hugbúnaðarfyrirtæki eða í gegnum samkeppnir og viðburði um appaþróun. Þróun lestarappa: Búum til spennandi lestraröpp/leiki sem keppa við vinsældir leikja eins og Fortnite og FIFA. Já, setjum markið hátt! Þessi öpp gætu innihaldið gagnvirka söguþræði, leiki og verkefni sem hvetja til lesturs og skilnings. Auk um útgáfa á rafrænum barnabókum: Þrýsta á að hið opinbera styðji við útgáfu skemmtilegra og fræðandi barnabóka í rafrænu formi. Við eigum frábæra barnabókahöfunda, setjum þá á launaskrá hjá hinu opinbera! Í rafrænu formi væri einnig auðveldara að bæta við skýringum á erfiðum og flóknum orðum og jafnvel mætti setja inn erlendar þýðingar, svo börn með annað móðurmál ættu auðveldara með skilning. Umhugsunarvert væri jafnvel að bjóða upp á ókeypis barnabækur fyrir grunnskólabörn til að stuðla að jafnrétti í aðgengi að lesefni. Langtímabætur fyrir íslenskt samfélag Með þessum heildstæðu aðgerðum munum við án efa sjá árangur í bættum lesskilningi og auknum áhuga á lestri meðal íslenskra barna. Foreldraþátttakan, samhliða tækninýjungum í lestrarkennslu, mun stuðla að fróðara og læsara samfélagi. Þetta mun ekki aðeins leiða til betri árangurs í lestri, heldur einnig aukinni þátttöku og ábyrgð foreldra í menntun barna sinna, sem er grundvallaratriði í því að byggja upp sterkt menntakerfi fyrir framtíðar kynslóðir á Íslandi. Höfundur er háskólakennari.
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun