Áhersla tjónaskrárinnar verði á alvarlegustu brotin Lovísa Arnardóttir skrifar 27. janúar 2024 12:58 Róbert Spanó, lögmaður, leiðir vinnu stjórnar tjónaskrárinnar. Vísir/EPA Róbert Spanó var á þessu ári kjörinn í stjórn alþjóðlegrar tjónaskrár fyrir Úkraínu sem tekur til eignaskemmda, manntjóns og alvarlegra meiðsla sem orðið hafa í stríði Rússlands í Úkraínu. Gert er ráð fyrir því að nefndin starfi í það minnsta í þrjú ár. „Ég leiði þetta starf. Þetta er sögulegt verkefni og við erum að byrja okkar vinnu. Hugmyndin er sú að tjónaskráin setji umgjörð utan um söfnun beiðna eða krafna af hálfu þeirra sem hafa orðið fyrir tjóni í Úkraínu vegna stríðsaðgerða Rússland.“ „Við erum núna að vinna í því að búa til reglur um inntöku þessara beiðna og áherslan verður þá á alvarlegustu brotin. Brot sem hafa í för með sér mannslát, brot sem snúa að illri meðferð. Þessi alvarlegustu mannréttindabrot sem um er að ræða.“ Róbert segir að opnað verði fyrir móttöku beiðna á þessu ári. „Það er gríðarlega stórt verkefni og krefst gríðarlegrar þekkingu og kunnáttu. Til þess að gera það með þeim hætti að tjónaskráin verði aðgengileg, að kröfurnar sem settar eru fram, að upplýsingar sem þurf aða fylgja og svo framvegis, séu skýrar.“ „Tjónaskráin er fyrsta skrefið í átt að réttlæti fyrir þá sem hafa orðið fyrir þessum stríðsaðgerðum. Vegna þess að í framhaldinu af vinnu tjónaskrárinnar á að segja á laggirnar dómstól eða nefnd sem mun taka afstöðu til hverrar tjónakröfu fyrir sig.“ Umfangið verulegt Róbert segir að hlutverk nefndarinnar sé því að safna kröfunum, fara yfir þær og búa þannig í haginn að hægt sé að tryggja að þau sem hafi orðið fyrir tjóni fái fyrir það bætur. Hann segir umfangið líklega verulegt. „Ég myndi telja ljóst að beiðnir verði í milljónum talið. Það er mjög óljóst á þessu stigi hvernig þær mun flokkast en það er alveg víst að þær munu hlaupa á milljónum.“ Er það ekkert yfirþyrmandi? „Ég var forseti Mannréttindadómstóls Evrópu sem er dómstóll sem hefur lögsögu upp á 700 til 800 milljón manns og með 80 til 90 þúsund mál á hverjum tíma. Þetta er um 700 manna dómstóll. Ég var forseti þegar farsóttin geisaði og þegar stríðið gegn Úkraínu hófst. Það var að mörgu leyti yfirþyrmandi en miðað við þá reynslu þá sé ég fyrir mér að þetta gangi. En þetta verður mjög erfitt verkefni.“ Róbert segir ómögulegt að vita hversu lengi nefndin verður að störfum en til að byrja með sé gert ráð fyrir þremur árum. „Þetta snýst að verulegu leyti um pólitískan vilja. Það er nú ekki oft sem maður vill hrósa stjórnmálamönnum en íslensk stjórnvöld hafa staðið sig gífurlega vel í þessu sambandi. Núverandi ríkisstjórn hefur virkilega vel staðið að þessu. Tjónaskráin og hugmyndin að henni varð til og var samþykkt á Reykjavíkurfundi Evrópuráðsins í maí,“ segir Róbert og að hugmyndin hafi að miklu leyti með stuðningi íslenskra stjórnvalda. Utanríkismál Leiðtogafundur Evrópuráðsins í Reykjavík 2023 Innrás Rússa í Úkraínu Úkraína Tengdar fréttir Sagði frið ekki nást án réttlætis Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra lagði áherslu á að friður í Úkraínu myndi ekki nást án réttlætis. Hún sagði íslensk stjórnvöld vinna að því með öðrum innan Sameinuðu þjóðanna að koma sérstökum glæpadómstól vegna innrásar Rússa í Úkraínu. 13. desember 2023 12:53 Leiðtogafundurinn hefði tæplega getað verið tölvupóstur Alþjóðastjórnmálafræðingur segir að tjónaskrá sem samþykkt var að gera á leiðtogafundi Evrópuráðsins muni setja Úkraínumenn í betri stöðu en ella. Fundurinn hafi skipt miklu máli, þó imprað hafi verið á gildum sem telja mætti augljós. 19. maí 2023 08:00 Undirrituðu yfirlýsingu um skráningu þess tjóns sem Rússar hafa valdið Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Denys Shmyhal, forsætisráðherra Úkraínu, undirrituðu í morgun yfirlýsingu um að Evrópuráðið skrásetji það tjón sem Rússar hafi valdið og eru að valda í Úkraínu. 17. maí 2023 08:40 „Mitt hlutverk að gera fyrirtækin mannréttindasinnaðri“ Róbert Spanó, lögmaður og fyrrverandi forseti Mannréttindadómstóls Evrópu, segir ábyrgð fyrirtækja á einkamarkaði hafa breyst mikið síðastliðin ár. Kröfur neytenda séu meiri og háværari um til dæmis sjálfbærni. Hugtakið um sjálfbærni hafi svo einnig víkkað og taki nú einnig til mannréttinda. 24. janúar 2024 07:41 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Fleiri fréttir Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira
„Ég leiði þetta starf. Þetta er sögulegt verkefni og við erum að byrja okkar vinnu. Hugmyndin er sú að tjónaskráin setji umgjörð utan um söfnun beiðna eða krafna af hálfu þeirra sem hafa orðið fyrir tjóni í Úkraínu vegna stríðsaðgerða Rússland.“ „Við erum núna að vinna í því að búa til reglur um inntöku þessara beiðna og áherslan verður þá á alvarlegustu brotin. Brot sem hafa í för með sér mannslát, brot sem snúa að illri meðferð. Þessi alvarlegustu mannréttindabrot sem um er að ræða.“ Róbert segir að opnað verði fyrir móttöku beiðna á þessu ári. „Það er gríðarlega stórt verkefni og krefst gríðarlegrar þekkingu og kunnáttu. Til þess að gera það með þeim hætti að tjónaskráin verði aðgengileg, að kröfurnar sem settar eru fram, að upplýsingar sem þurf aða fylgja og svo framvegis, séu skýrar.“ „Tjónaskráin er fyrsta skrefið í átt að réttlæti fyrir þá sem hafa orðið fyrir þessum stríðsaðgerðum. Vegna þess að í framhaldinu af vinnu tjónaskrárinnar á að segja á laggirnar dómstól eða nefnd sem mun taka afstöðu til hverrar tjónakröfu fyrir sig.“ Umfangið verulegt Róbert segir að hlutverk nefndarinnar sé því að safna kröfunum, fara yfir þær og búa þannig í haginn að hægt sé að tryggja að þau sem hafi orðið fyrir tjóni fái fyrir það bætur. Hann segir umfangið líklega verulegt. „Ég myndi telja ljóst að beiðnir verði í milljónum talið. Það er mjög óljóst á þessu stigi hvernig þær mun flokkast en það er alveg víst að þær munu hlaupa á milljónum.“ Er það ekkert yfirþyrmandi? „Ég var forseti Mannréttindadómstóls Evrópu sem er dómstóll sem hefur lögsögu upp á 700 til 800 milljón manns og með 80 til 90 þúsund mál á hverjum tíma. Þetta er um 700 manna dómstóll. Ég var forseti þegar farsóttin geisaði og þegar stríðið gegn Úkraínu hófst. Það var að mörgu leyti yfirþyrmandi en miðað við þá reynslu þá sé ég fyrir mér að þetta gangi. En þetta verður mjög erfitt verkefni.“ Róbert segir ómögulegt að vita hversu lengi nefndin verður að störfum en til að byrja með sé gert ráð fyrir þremur árum. „Þetta snýst að verulegu leyti um pólitískan vilja. Það er nú ekki oft sem maður vill hrósa stjórnmálamönnum en íslensk stjórnvöld hafa staðið sig gífurlega vel í þessu sambandi. Núverandi ríkisstjórn hefur virkilega vel staðið að þessu. Tjónaskráin og hugmyndin að henni varð til og var samþykkt á Reykjavíkurfundi Evrópuráðsins í maí,“ segir Róbert og að hugmyndin hafi að miklu leyti með stuðningi íslenskra stjórnvalda.
Utanríkismál Leiðtogafundur Evrópuráðsins í Reykjavík 2023 Innrás Rússa í Úkraínu Úkraína Tengdar fréttir Sagði frið ekki nást án réttlætis Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra lagði áherslu á að friður í Úkraínu myndi ekki nást án réttlætis. Hún sagði íslensk stjórnvöld vinna að því með öðrum innan Sameinuðu þjóðanna að koma sérstökum glæpadómstól vegna innrásar Rússa í Úkraínu. 13. desember 2023 12:53 Leiðtogafundurinn hefði tæplega getað verið tölvupóstur Alþjóðastjórnmálafræðingur segir að tjónaskrá sem samþykkt var að gera á leiðtogafundi Evrópuráðsins muni setja Úkraínumenn í betri stöðu en ella. Fundurinn hafi skipt miklu máli, þó imprað hafi verið á gildum sem telja mætti augljós. 19. maí 2023 08:00 Undirrituðu yfirlýsingu um skráningu þess tjóns sem Rússar hafa valdið Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Denys Shmyhal, forsætisráðherra Úkraínu, undirrituðu í morgun yfirlýsingu um að Evrópuráðið skrásetji það tjón sem Rússar hafi valdið og eru að valda í Úkraínu. 17. maí 2023 08:40 „Mitt hlutverk að gera fyrirtækin mannréttindasinnaðri“ Róbert Spanó, lögmaður og fyrrverandi forseti Mannréttindadómstóls Evrópu, segir ábyrgð fyrirtækja á einkamarkaði hafa breyst mikið síðastliðin ár. Kröfur neytenda séu meiri og háværari um til dæmis sjálfbærni. Hugtakið um sjálfbærni hafi svo einnig víkkað og taki nú einnig til mannréttinda. 24. janúar 2024 07:41 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Fleiri fréttir Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira
Sagði frið ekki nást án réttlætis Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra lagði áherslu á að friður í Úkraínu myndi ekki nást án réttlætis. Hún sagði íslensk stjórnvöld vinna að því með öðrum innan Sameinuðu þjóðanna að koma sérstökum glæpadómstól vegna innrásar Rússa í Úkraínu. 13. desember 2023 12:53
Leiðtogafundurinn hefði tæplega getað verið tölvupóstur Alþjóðastjórnmálafræðingur segir að tjónaskrá sem samþykkt var að gera á leiðtogafundi Evrópuráðsins muni setja Úkraínumenn í betri stöðu en ella. Fundurinn hafi skipt miklu máli, þó imprað hafi verið á gildum sem telja mætti augljós. 19. maí 2023 08:00
Undirrituðu yfirlýsingu um skráningu þess tjóns sem Rússar hafa valdið Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Denys Shmyhal, forsætisráðherra Úkraínu, undirrituðu í morgun yfirlýsingu um að Evrópuráðið skrásetji það tjón sem Rússar hafi valdið og eru að valda í Úkraínu. 17. maí 2023 08:40
„Mitt hlutverk að gera fyrirtækin mannréttindasinnaðri“ Róbert Spanó, lögmaður og fyrrverandi forseti Mannréttindadómstóls Evrópu, segir ábyrgð fyrirtækja á einkamarkaði hafa breyst mikið síðastliðin ár. Kröfur neytenda séu meiri og háværari um til dæmis sjálfbærni. Hugtakið um sjálfbærni hafi svo einnig víkkað og taki nú einnig til mannréttinda. 24. janúar 2024 07:41